stappen zetten

zelfleertraject voor innoverende professionals

Samenleving en overheid veranderen. Ook uw gemeente speelt in op deze veranderingen. Door te innoveren. Door de samenwerking met haar inwoners te verbreden en te verdiepen. Zowel in het fysieke als in het sociaal domein.

Bij maatschappelijke vraagstukken nemen inwoners steeds vaker zelf het initiatief en is het de gemeente die participeert in initiatieven van haar inwoners. Deze overheidsparticipatie vraagt een andere manier van werken van ambtelijk professionals. Het gaat over het verder versterken van competenties als luisteren, meedenken, faciliteren, samenwerken, op ideeën brengen. Het ambtelijk ambacht verschuift van beleid ontwikkelen, uitvoeren en handhaven naar mogelijkheden creëren, kansen zien en ruimte maken voor initiatiefnemers en sociaal-ondernemers.

Stappen zetten reikt ambtelijk professionals een on-the-job en zelflerende manier van 'overheidsparticiperen' aan. In een kort tijdsbestek leren zij te werken volgens een krachtige cyclus van continue innovatie, waarbij iedere vier weken een innovationboard van ambities, acties en obstakels wordt gemaakt en volgende innovatiestappen worden gezet.

Stappen zetten zet iedereen in zijn/haar kracht en ontwikkelt gezamenlijke innovatiekracht. De ervaring leert dat in groepen van twaalf personen de krachtigste interactie ontstaat. Klein genoeg voor betrokkenheid, aandacht voor eigen vraagstukken en onderling vertrouwen. Groot genoeg voor diversiteit in competenties, ervaring en werkaanpak.

Stappen zetten is zowel voor 'koplopers' als 'starters' een uitdagende manier om aan (het versnellen van) overheidsparticipatie te werken. Het reikt bovendien een breder in te zetten manier van werken gericht op continue innovatie aan. Stappen zetten is geïnspireerd op beproefde en internationaal toegepaste methodes van continue innovatie, zoals Lean en Scrum.

Stappen zetten vergt nauwelijks extra tijdsinspanning. De innovatiestappen zijn veelal reguliere werkzaamheden die op een innoverende manier worden uitgevoerd. De begeleiding van de innovatiesessies en acties wordt overgedragen aan een lijnmanager, zodat deze zelf de cycli van innovatie in beweging kan houden.

Stap 1 Sessie: State-of-the-art en koers

We brengen samen in kaart wat de state-of-the-art van overheidsparticipatie is: Wat doe jij aan overheidsparticipatie? Wat gebeurt er nog meer door je team of afdeling? Staat er iets moois in de planning? Om daarna met elkaar in gesprek te gaan over de participatiekoers van de gemeente: Wat zijn de kaders? Wie zijn de dragers?

Stap 2 Actie: Kijken in elkaars keuken

De deelnemers lopen in tweetallen een (half) dagdeel met elkaar mee met een overheidsparticipatie-activiteit: Wat valt je op? Wat spreekt je aan? Wat ga jij ook doen? Wat geef je de ander mee?

Stap 3 Sessie: Palet van mooie voorbeelden en ambities

Samen schetsen we een palet aan mooie voorbeelden: Waar zijn we trots op? Wat verdient om elders (binnen de gemeente) gekopieerd te worden? Welke mooie voorbeelden van andere gemeenten kennen we? Om daarna met elkaar door te praten over ieders ambities: Wat en hoe wil jij komend jaar bijdragen? Hoe sluit dit aan op de gemeentelijke koers?

Stap 4 Actie: Op zoek naar ieders veranderkracht

Iedere deelnemer vraagt een (directe) collega met hem/haar mee te denken: Welke kansen hebben we weten te benutten? En wat was mijn bijdrage? Waar zit mijn kracht om overheidsparticipatie verder te brengen? Voortbordurend op dit gesprek formuleert ieder deelnemer voor zichzelf drie ambities voor het komende jaar: Wat is je ambitie top 3? Wat is per ambitie een eerste actie die je vanuit jouw veranderkracht kan ondernemen?

Stap 5 Sessie: Acties bepalen en afspraken maken

In tweetallen staan we stil bij ieders veranderkracht en delen we ambities. Om daarna met elkaar een innovationboard van ambities, acties en obstakels te maken: Wat zijn onze eerste ambities? Wie gaat de komende drie weken wat doen? Wie kan een ander daarbij helpen? Met welke acties en obstakels gaan de deelnemers gezamenlijk aan de slag?

Stap 6 Actie: Stappen zetten

De voorgenomen acties worden individueel dan wel in twee- of drietallen uitgevoerd. Bedenk voor de volgende sessie of er voor je ambitie een nieuwe actie nodig is. Heb je je ambitie gehaald, formuleer dan voor jezelf een nieuwe ambitie met actie en verwachte obstakels.

Stap 7 Sessie: Resultaten bespreken en nieuwe acties bepalen

We bekijken het innovationboard van ambities, acties en obstakels: Welke ambities zijn gehaald? Wat hebben we hiervan geleerd dat we met anderen willen delen? Welke ambities vragen de komende drie weken om nieuwe acties? Met welke nieuwe ambities, acties en obstakels gaan we de komende drie weken aan de slag? Hoe verhouden we ons hiermee tot de gemeentelijke participatiekoers? Hoe helpen we elkaar? Met welke acties/obstakels gaan de deelnemers gezamenlijk aan de slag?

Stap 8 Actie: Stappen zetten (vergelijkbaar met stap 6)

Net als in stap 6 worden de voorgenomen acties individueel dan wel in twee- of drietallen uitgevoerd.

Stap 9 Sessie: Resultaten bespreken (vergelijkbaar met stap 7)

In stap 9 wordt de sessie begeleid door een lijnmanager met de trainer als steun en toeverlaat. Van nu af aan begeleidt de manager de cyclus van innovationboard updaten en nieuwe stappen zetten. Deelnemers en manager bepalen samen hoeveel cycli van continue innovatie er volgen.